Njai

Sinds enige tijd volg ik een schrijfcursus bij Script Plus waar ik heel veel voor moet schrijven. Onlangs kreeg ik van onze superdocent, Sieneke de Rooij, een opdracht om iets te schrijven met een voorwerp in de hoofdrol. Dit tafeltje, een erfstuk uit de boedel van oom Cees en tante Gerarde, was voor mij een bron van inspiratie:

Dat leverde dit verhaal (dat niet langer dan 150 woorden mocht zijn) op:

Mijn verhaal begint niet bij Sarina. Het begint bij Guido Desmet, 18 jaar oud, die met een vrachtschip naar Hongkong gaat vanuit Batavia. Aan Hongkong houdt hij twee souvenirs over: mij met mijn inklapbare poten en blad van geslagen koper en een onstilbaar verlangen naar opium.

Guido verliest daardoor alles behalve mij: vrouw, kind, huisartsenpraktijk in Batavia, aanzien. Hij verkast naar een dorp in het binnenland. Als toean doktor leeft hij temidden van de inlanders. Sarina, dochter van een njai, kruist zijn pad. Met haar Europese trekken zal geen inlander haar trouwen. Ik ben erbij als ze haar opwachting maakt bij hem. Hij neemt haar in huis, zij hem in haar armen. Ze is het wonder dat hij niet meer verwacht. Zij stopt zijn opiumpijp, legt die op mij en houdt hem vast om zijn angsten te bezweren. Hij voelt haar bollende buik en zorgt dat zij zijn naam krijgt.

Dit had Sarina kunnen zijn

Ik vind het geweldig om onderzoek te doen op internet. Het levert altijd heel veel informatie op.  Over de positie van de njais, de inlandse concubines van Nederlandse mannen in Nederlands-Indie, had ik niet veel illusies. Ze hoorden in feite nergens bij en hadden eigenlijk geen rechten.

Maar de echte schok kwam toen ik ontdekte dat de Nederlandse overheid eeuwenlang een van de grootste drugsdealers van het Verre Oosten was. Daarbij was het natuurlijk niet de bedoeling dat West-Europeanen massaal aan de opiumpijp gingen. In het welzijn van de inheemse bevolking was men beduidend minder geinteresseerd. Cynisch en wrang, want de opium leverde heel veel geld op. 

Over gouden tijden, zwarte bladzijden in de geschiedenis gesproken.