Delen

Videokunst, lang vond ik er niks aan. De meeste video's in musea leken slecht gemaakte filmpjes die over totaal ondoorgrondelijke zaken gingen. Vaak kon je niet eens er op je gemak naar kijken, want een stoeltje of bankje was in geen velden of wegen te bekennen.

Maar het werk van Bas Jan Ader, Bill Viola, Saskia Olde Wolbers en Matt Stokes heeft me laten voelen dat wat je ziet niet altijd precies geduid kan worden en desondanks je toch bij de kladden kan grijpen en intrigeren.

Een paar jaar geleden zag ik Long After Tonight van de Britse kunstenaar Matt Stokes. Ik vond het prachtig. Onlangs zag ik het weer in De Hallen in Haarlem, waar Stokes nu een solotentoonstelling heeft onder de titel The Distant Sound. Te zien zijn de installatie MASS (2009), een nieuwe animatiefilm, Long After Tonight (2005) en Cantata Profana (2010).

Stokes maakt videokunst waarin performance, muziek en sociaal engagement bij elkaar komen. Volgens de informatie van De Hallen '..is een subjectieve aanpak, gericht op de verbroederende en bevrijdende aspecten van de gedeelde muziekervaring' typerend voor Stokes' werk.
Zal wel zijn, maar je leest er niet aan af dat zo'n manier van werken leidt tot fascinerende kunst.
In Cantata Profana laat Stokes 6 grindcore zangers tegelijkertijd een hedendaagse klassieke cantate zingen. Het resultaat is te ondergaan via een enorme zeskanaals video-installatie. Je weet niet wat je overkomt: vervaarlijke mannen die samen een oergeluid produceren. Indrukwekkend, angstaanjagend, overrompelend. Je hebt de neiging om oudere mensen en ouders met kleine kinderen erbij weg te houden, terwijl je je laat overdonderen door de death grunts van deze kerels.

Matt Stokes, Cantata Profana (2010)

Cantata Profana confronteert je met muziek in zijn meest ruige en rauwe vorm, Long After Tonight laat je juist zien hoe muziek en dans leiden tot een wervelend en extatisch geheel. Voor Long After Tonight organiseerde Stokes een Northern Soul avond in een kerk in Dundee, daarmee deed hij een stuk lokale muziekgeschiedenis herleven. De combinatie van beelden van dansende mensen, Northern Soul muziek en de locatie van de kerk versterkt elkaar zodanig dat je kunt spreken van een meeslepende ervaring.
Zo diep kan het dus zijn om muziek en dans met elkaar te delen.

Matt Stokes, The Distant Sound, tot en met 13 juni 2011; 
De Hallen, Grote Markt 16, Haarlem;
www.dehallenhaarlem.nl.